Een woning aankopen tijdens een echtscheidingsprocedure: kan dat?

Een woning aankopen tijdens een echtscheidingsprocedure: kan dat?

Kan een van beide partners tijdens een echtscheidingsprocedure een woning aankopen? En moet er daarbij een akkoord zijn van de andere partner? Het antwoord op deze vragen hangt af van het huwelijksstelsel waaronder men gehuwd is.

Stelsel scheiding van goederen
Werd het huwelijk voltrokken met scheiding van goederen, dan is er in principe geen enkel probleem. Partner A kan een nieuwe woning aankopen zonder toestemming van partner B.

Stelsel algehele gemeenschap of wettelijk stelsel (gemeenschapsstelsel)

Tijdens een echtscheidingsprocedure van een huwelijk dat voltrokken werd onder een gemeenschapsstelsel, is voor de aankoop van een nieuwe woning de tussenkomst van de tweede partner in principe verplicht. Zolang de echtscheiding niet volledig voltrokken is, dienen de twee partners namelijk in te stemmen voor de aankoop van een onroerend goed. Gaat de niet-kopende partner akkoord, dan dient men in het compromis en de latere aankoopakte uitdrukkelijk te vermelden dat de niet-kopende partner niet de intentie heeft om mede-eigenaar van de woning te worden. 

Let op! Zolang de echtscheiding niet voltrokken is, blijft de woning gemeenschappelijk goed. Pas wanneer de echtscheiding doorgang vindt, zal de woning eigen goed worden van de koper met terugwerkende kracht (zodat er geen verdeelrecht verschuldigd zal zijn). Als de echtscheiding daarentegen niet doorgaat, dan valt het onroerend goed in de gemeenschap.

Wat als de tweede partner geen toestemming geeft tot aankoop? In dat geval koop je beter niet alleen het onroerend goed aan: het onroerend goed valt dan namelijk in de gemeenschap, en je partner kan de aankoop later nietig laten verklaren. Is er geen gegronde reden voor de weigering, dan heb je de mogelijkheid om via de rechtbank van eerste aanleg de machtiging te vragen om de woning alleen te kopen.

Uitzondering: wederbelegging van eigen geld

Bij een echtscheidingsprocedure van een huwelijk onder gemeenschapsstelsel komt een door één van beide partners aangekocht onroerend goed normaliter in de gemeenschap totdat de echtscheiding is uitgesproken. Hierop bestaat een uitzondering die we de ‘wederbelegging van het eigen geld’ noemen, en die te maken heeft met het gebruiken van het eigen vermogen van een van beide partners. Wanneer je beschikt over een groot eigen vermogen (bijvoorbeeld verkregen uit een schenking), dan kan je dit vermogen gebruiken om een woning aan te kopen met ‘eigen geld’. Hier is de voorwaarde van toepassing dat de woning minstens voor 50% betaald moet worden met eigen middelen, en dat de wederbelegging van eigen geld ook uitdrukkelijk moet worden opgenomen in de authentieke aankoopakte.

In dit geval is de woning onmiddellijk eigen goed van de koper, en kan ze niet in de gemeenschap terechtkomen.